Otomotivde yeni ÖTV düzenlemesi gündemde! Fiyatları neler bekliyor?

Binek araçlara uygulanan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranlarında yapılması planlanan değişiklikler, otomotiv sektöründe en sıcak gündem maddesi haline geldi. Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulan yasa teklifinde en düşük ÖTV oranının yüzde 80 olarak belirlenmesi, araç fiyatlarının nasıl etkileneceği konusunda büyük bir merak uyandırdı.

ÖTV sistemine matrah, yani vergiye tabi tutarların 2017 yılında dahil edilmesiyle birlikte, vergisiz araç fiyatları silindir hacimleri ile doğrudan ÖTV oranlarını belirleyici hale gelmişti. Ancak o tarihten bu yana döviz kurunda yaşanan her artış, araç fiyatlarını yükseltmekle kalmayıp, aracın ÖTV oranının da bir üst dilime çıkmasına neden oldu. Yapılan matrah güncellemeleriyle bu durumun önüne geçilmeye çalışılsa da, en son Kasım 2022’de yapılan güncelleme sonrası, alt dilimlerde (yüzde 45, 50, 60 ve 70 ÖTV dilimleri) hiçbir aracın kalmadığı görüldü. Bir başka deyişle, bayi satış fiyatı 600 bin TL’nin üzerinde olan tüm araçlar halihazırda yüzde 80 ÖTV dilimine girmiş durumda.

Yeni ÖTV Düzenlemesinin Otomotiv Piyasasına Etkileri ve Gelecek Senaryoları

• Yeni ÖTV Teklifiyle Otomobil Fiyatları Gerçekten Değişecek mi? Yasa teklifinde en düşük ÖTV oranının yüzde 80 olarak belirlenmesi, fiili durumu yasal hale getirecek mi? Bu durum, otomobil fiyatlarında beklenen bir düşüşe yol açacak mı, yoksa sadece mevcut durumu mu resmileştirecek? Tüketiciler, bu değişiklikten sonra araç satın alırken ne gibi farklılıklarla karşılaşacaklar?

• Matrah Güncellemelerinin Anlamı Ortadan Kalkıyor mu? Uzun zamandır sektör ve tüketici tarafından talep edilen matrah güncellemeleri, yeni teklifle birlikte önemini yitirecek mi? Yüzde 45, 50, 60 ve 70 ÖTV dilimlerinin tarihe karışması, gelecekteki matrah güncellemelerinin araçların ÖTV oranlarını ve dolayısıyla fiyatlarını etkilemeyeceği anlamına mı geliyor? Bu durum, otomotiv sektörünün vergi politikalarını nasıl şekillendirecek?

• Sektör ve Tüketici Perspektifinden Yeni ÖTV Düzenlemesi Ne Anlama Geliyor? Yüzde 80 ÖTV oranının tüm içten yanmalı motorlu araçlar için standart hale gelmesi, pazar dinamiklerini nasıl etkileyecek? Bayiler, distribütörler ve ikinci el piyasası bu duruma nasıl uyum sağlayacak? Tüketicilerin araç tercihlerinde bir değişim yaşanacak mı ve özellikle elektrikli araçlara olan ilgi artacak mı?

Yüzde 80 ÖTV Altında Model Kalmadı: Fiili Durum Yasalaşıyor

Gelinen noktada, Türkiye’de satılan tüm içten yanmalı motora sahip araçlar yüzde 80 ve üzeri ÖTV dilimlerinde yer alıyor. Son 18 aydır yüzde 45, 50, 60 ve 70 ÖTV dilimlerinde hiçbir araç bulunmuyor. Dolayısıyla, yasa teklifinde belirlenen en düşük ÖTV oranının yüzde 80 olması, aslında fiilen gerçekleşen bir durumun, teklifin Meclis’ten geçmesi halinde resmileşmesi olarak da nitelendirilebilir.

Ayrıca, uzun zamandır hem sektörde hem de tüketici nezdinde talep edilen matrah güncellemesinin de anlamı bu yeni düzenlemeyle ortadan kalkmış oluyor. Çünkü yüzde 45, 50, 60 ve 70 ÖTV dilimlerinin tarihe karışacak olması, yapılacak bir matrah güncellemesinin araçların ÖTV oranını etkilememesine ve fiyatlarda da düşüşe yol açmayacağını gösteriyor. Bu durum, otomotiv sektöründe yeni bir dönemin başlangıcı olabilir.