Tebük Seferi: İslâm Ordusunun Tarihî Seferi

Tebük Seferi, 630 yılında Hz. Peygamber'in liderliğinde gerçekleştirilen ve Bizans İmparatorluğu'na karşı yapılan bir askeri harekâttır.

Tebük Seferi

Tebük Seferi, 630 yılında Hz. Peygamber’in liderliğinde gerçekleştirilen ve Bizans İmparatorluğu’na karşı yapılan bir askeri harekâttır. Suriye’den gelen bazı tüccarlar, Bizans İmparatorluğu’nun Hristiyan Arap kabilelerinin desteğiyle Müslümanlara karşı savaş hazırlığı içinde olduğuna dair haberler getirmiştir. Bu gelişmeler üzerine Hz. Peygamber, Eslem, Gıfâr, Cüheyne, Eşca’ ve Süleym gibi Arap kabilelerinden oluşan otuz bin kişilik bir ordu hazırlamıştır.

Seferin hedefinin Bizans ordusu olduğu açıkça belirtilmiştir. Hava koşulları zorlu, düşman sayıca kalabalık ve yol uzun olduğundan, bu sefer Kur’an’da ‘güçlük zamanı’ olarak adlandırılmıştır. Bu nedenle sefer ‘Güçlük Gazvesi’ olarak da anılmıştır.

Sefer öncesinde bazı Müslümanların katılmaktan kaçınmaları üzerine Kur’an’dan ayetler inmiştir. Bu ayetlerde, savaşa çıkmayanların eleştirildiği ve bu durumun sonuçları hakkında uyarılar yer almaktadır. Bazı bedevîler özür beyan ederek sefere katılmak istememiş, bu durum da Kur’an’da eleştirilmiştir.

Hz. Peygamber, zengin sahâbîleri sefere destek olmaları için teşvik etmiş, Hz. Osman, Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ömer gibi sahâbîler önemli bağışlarda bulunmuşlardır. Ancak bazı sahâbîler, maddi imkânsızlıklar nedeniyle sefere katılamamış ve bu durumları için gözyaşı dökmüşlerdir.

İslâm ordusu, Medine’den 778 km uzaklıkta bulunan Tebük’e kadar ilerlemiş, burada karargâh kurmuştur. Sefer sırasında düşmanla karşılaşılmamış ve Bizans’ın Müslümanlara karşı herhangi bir ordu hazırlamadığı anlaşılmıştır. Hz. Peygamber, sahâbîlerinin görüşlerini alarak Tebük’ten ileri gitmemiştir.

Tebük Seferi sırasında çevredeki yerleşim alanları İslâm hakimiyetine girmiştir. Hz. Peygamber, Hristiyan ve Yahudi topluluklara İslâm’ı kabul etmeleri için davetlerde bulunmuş, bazıları cizye ödemeyi kabul ederek İslâm devletinin tebaası olmuştur.

Seferin ardından, İslâm ordusu Medine’ye döndüğünde halk tarafından coşkuyla karşılanmıştır. Hz. Peygamber, Mescid’e girip namaz kıldıktan sonra sefere katılmayan bazı sahâbîlerin özürlerini kabul etmiştir. Ancak mazeretleri olmayan üç sahâbî, elli gün süreyle dışlanmış, sonrasında ise affedilmiştir.

İlgili Haberler: Hz. Fâtıma: Ümmü Ebîha ve Hayatı Hakkında Bilgiler · Mûte Savaşı: İslam ve Bizans Arasındaki İlk Çatışma